२१ साउन, काठमाडौं । एक महिनासम्म मनाइने  ‘गुँलापर्व’ आजदेखि सुरु भएको छ । विशेषगरी बौद्ध धर्मावलम्बीले धुमधामका साथ मनाउने यो पर्व नेपाल संवत्को गुँलाथ्व पारुदेखि ञलाथ्व पारुसम्म मनाउने गरिन्छ ।

नेपाल भाषामा ‘गुँ’ को अर्थ ‘नौ’ र ‘ला’ को अर्थ ‘महिना’ हो । यस अर्थमा नेपाल संवत्को नवौँ महिनामा मनाइने पर्व भएकाले यसलाई गुँला पर्व भनिएको छ । 

प्रत्येक वर्ष श्रावण शुक्ल प्रतिपदा तिथिदेखि भाद्र शुक्ल प्रतिपदासम्म बौद्ध समुदायबाहेक हिन्दू धर्मावलम्बीका नेवार समुदायले पनि पछिल्ला वर्षमा यो पर्व मनाउन थालेका छन् । 

यस पर्वमा हीनयान, महायान र बज्रयान तीनै समुदायका बौद्ध धर्मावलम्बीहरूले भगवान् बुद्धप्रति भक्तिभाव प्रकट गर्न बौद्ध स्तूप, चैत्य र गुम्बाको परिक्रमा गरी बुद्ध भगवानको ध्यान गर्ने विधान छ। गुँला पर्वका अवसरमा विशेषगरी नौ बाजा बजाउने प्रचलन छ । नौ बाजाका साथ प्रत्येक बिहान नगरका विभिन्न मठमन्दिर, बौद्ध विहार र चैत्य परिक्रमा गरेर विशेष पूजाआजा गर्ने चलन रहेको छ । एक महिनाको अवधिमा नागपञ्चमीका दिन चाँगुनारायण मन्दिरमा, गाईजात्राका दिन भक्तपुर सहरको विभिन्न मठमन्दिर, देवालय र विहारको परिक्रमा गर्ने प्रचलन छ । 

एक महिनासम्म बौद्ध विहार तथा चैत्यको परिक्रमा गरी प्रार्थना गर्नुका साथै दुखीहरूलाई दानदक्षिणा दिएर सेवा गर्ने चलन पनि छ। विभिन्न चैत्य, विहार तथा मठहरूमा दीप प्रज्वलनका साथै ध्यान, साधना, नामसंगीत, परित्राण पाठ, प्रवचन र धम्मको उपदेशजस्ता आध्यात्मिक कार्यक्रमहरू सञ्चालन गरिन्छ । यस पर्वमा परम्परागत धाःबाजा, न्याकुँ बाजा, दमोखीं लगायत सांस्कृतिक बाजागाजा बजाई चैत्य, गुम्बा आदिको परिक्रमा गर्दा एक–आपसमा सद्भाव अभिवृद्धि हुनुका साथै मनमा शान्ति, परिवारमा सुख र विशेष पुण्य आर्जन हुने जनविश्वास रहेको छ।