भदौ १५, काठमाडौँ ।  शरीरमा उच्च कोलेस्ट्रोलको कुनै लक्षण पहिलेदेखि नै देखिँदैन, त्यसैले यसलाई साइलेन्ट किलर पनि भनिन्छ। हाम्रो शरीरमा मुख्यतया दुई प्रकारको कोलेस्ट्रोल पाइन्छ– राम्रो कोलेस्ट्रोल र खराब कोलेस्ट्रोल । राम्रो कोलेस्ट्रोल शरीरको लागि धेरै लाभदायक मानिन्छ भने खराब कोलेस्ट्रोल धेरै हानिकारक साबित हुन्छ। धमनीमा कोलेस्ट्रोल जम्मा हुनाले धमनी खुम्चिन थाल्छन् जसका कारण रगतको प्रवाह निकै कम हुन्छ। रगतको प्रवाह कम हुँदा हृदयाघात र स्ट्रोकको जोखिम बढ्न सक्छ। खराब जीवनशैली, अत्याधिक मदिरा सेवन र बोसोयुक्त खानेकुराका कारण उच्च कोलेस्ट्रोलको समस्या झेल्नु पर्ने हुन्छ । उच्च कोलेस्ट्रोलको लक्षण विरलै देखिने भए तापनि यसका केही लक्षणहरू छन्, जसबाट उच्च कोलेस्ट्रोलको अनुमान लगाउन सकिन्छ। उच्च कोलेस्ट्रोलको समस्याको समयमै उपचार गरिएन भने धमनीमा प्लाक जम्न थाल्छ। प्लाक कोलेस्ट्रोल र अन्य पदार्थहरू मिलेर बनेको मोम जस्तो पदार्थ हो। अत्याधिक प्लाक जम्मा हुँदा धमनीहरू साँघुरो हुँदै जान्छ जसले गर्दा रगतको प्रवाहमा समस्या उत्पन्न हुन्छ। प्लाकले गर्दा धमनी अवरुद्ध हुँदा खुट्टामा रगत प्रवाह बन्द हुन्छ। जसका कारण खुट्टामा यसको लक्षण देखिन थाल्छ । क्रिटिकल लिम्ब इस्केमिया (CLI) एक अवस्था हो जसमा खुट्टामा रगतको उचित प्रवाह हुँदैन। यस कारण, गम्भीर दुखाइ, अल्सर वा घाउको जोखिम उल्लेखनीय रूपमा बढ्छ। नेशनल हेल्थ सर्विस (एनएचएस)का अनुसार क्रिटिकल लिम्ब इस्केमिया (सीएलआई) अत्यन्त खतरनाक र उपचार गर्न गाह्रो हुन्छ। सीएलआई भएको खण्डमा शरीरमा केही लक्षणहरू देखिन थाल्छन् । सीएलआई को मुख्य लक्षणहरू मध्ये एक खुट्टाको छालाको सुख्खापन हो। तर, कोलेस्ट्रोल बाहेक अन्य धेरै समस्याले छाला सुख्खा हुन सक्छ। तर सीएलआई संग, सुख्खा छाला संगै अन्य धेरै संकेतहरु छन्। सीएलआईको अन्य लक्षणहरूमा छालाको पहेंलो, चिल्लो वा चम्किलो उपस्थिति समावेश छ। नेशनल हेल्थ सर्भिस (NHS) को अनुसार, यस्ता छन् क्रिटिकल लिम्ब इस्केमियाका लक्षणहरू- १.खुट्टा धेरै दुख्नु, आरामको स्थितिमा बस्दा पनि दुख्नु। २.खुट्टाको छाला पहेलो, चम्किलो, चिल्लो र सुख्खा देखिनु। ३.खुट्टामा घाउ र अल्सर हुनु र निको नहुनु। ४.खुट्टाको मांसपेशी कम हुनु ५.खुट्टाको औंलाहरू चिसो र सुन्निने, यसका साथै रातो वा कालो देखिनु। ६.खुट्टाको औंलाहरू सुन्निने र गनाउने पिप निस्किनु।