फागुन २२, सीएनएन । लन्च गरेको दुई महिनामै नासाको नयाँ यन्त्र इमेजिङ एक्स–रे ले आफूले खिचेको पहिलो तस्बिर पठाएको छ जुन दृश्य वास्तवमै एकदम आकर्षक देखिन्छ । तस्बिरमा हामीले केसिओपीया ए को झलक देख्न सक्छौँ जुन सपरनोभा या विस्फोटित ताराको अवशेष हो । यसमा तारामा बाँकी रहेको अवशेषलाई घेरिरहेका ग्यासका बादल चम्किला बैगुनी रङका ग्यासका बादलले तारामा बाँकी बचेको अवशेषलाई घेरिरहेको देख्न सकिन्छ । यी बादलहरु विस्फोटनका बेला उत्पन्न झट्काले अत्यन्तै उच्च तापमानमा उत्पन्न गराएको हो । त्यसले ‘कस्मिक रे’ नामक अत्याधिक उच्च ऊर्जा विकिरण छ । नासा रोमका खोजकर्ता पाउलो सोफिट्टा भन्छन्, “आइएक्सपीइले पठाएको कोसिआपिया ए को तस्बिर वास्तवमै उकदम सुन्दर छ । र हामी अहिले त्यसका पोलरिमेट्री डाटाको विश्लेषण गरि सुपरनोभाका शेषबारे अझ धेरै जान्ने तरखरमा छौँ । ” यो मिसन नासा र इटालियन स्पेस एजेन्सीले संयुक्त रुपमा सञ्चालन गरेको हो । यसमा तीनवटा टेलिस्कोपहरु छन् । कोसिओपीया ए लाई पहिले अन्य टेलिस्कोपले पनि हेरिसकिएको थियो तर आएक्सपीले यसलाई अर्कै रुपमा देखाएको छ । आइएक्सपीइलाई ब्रह्मान्डका सबैभन्दा जटिल वस्तुहरु जस्तै सुपरनोभा, ब्ल्याकहोल र न्युरोन स्टार लगायतका फरक पक्ष क्याप्चर गर्न सक्ने किसिमले डिजाइन गरिएको छ । केसिओपीया ए सुपरनोभा पृथ्वीबाट ११ हजार लाइट–इयर्स टाढा रहेको छ । यो हाल एक विशाल तातो बबलका रुपमा छ जसमा ग्यासहरु फैीलरहेका छन् र सुपरनोभा विस्फोटनबाट उत्पन्न यो अहिलेसम्मकै कान्छो अवशेष हो । हाम्रो मिल्की वे ग्यालेक्सीमा यो ३४० वर्ष पुरानो रहेको मानिन्छ । यस सुपरनोभाको प्रकाश पहिलोपटक १६७० को दशकमा पृथ्वीसम्म पुगेको थियो । एक्स–रे विकिरण भनेको एकदम धेरै ऊर्जा भएको विकिरण हो जुन जटिल परिस्थितिबाट उत्पन्न भएको हुन्छ । र अन्तरिक्षमा तीन जटिल प्रक्रियामा शक्तिशाली चुम्बकीय क्षेत्र, विस्फोटन, उच्च तापमान र व्यापक चक्र पर्दछन् । तर पृथ्वीको वायुमण्डलले एक्सरे विकिरणलाई भुइँसम्म पुग्न दिँदैन । यसकारण नै वैज्ञानिकहरु अन्तरिक्षमा एक्स–रे टेलिस्कोपमा निर्भर हुन्छन् । यसरी क्यासिओपियाबारे आइएक्सपीइले संकलन गरेको डाटाले वैज्ञानिकहरुलाई दश लाइट इयर्स टाढा ताराको शेषमा ‘पोलराइजेसन’ अर्थात ध्रुवीकरण कसरी फरक हुन्छ भन्ने मापन गर्न मद्दत गर्नेछ । आइएक्सपीइको प्रयोग गरि कस्मिक–रे को ध्रुवीकरणबारे अध्ययन गर्नाले वैज्ञानिकहरुलाई विस्फोटित तारा, ब्ल्याक होल र न्युरोन स्टार अनि तिनका वातावरणमा केकसरी एक्स–रे विकिरण उत्पन्न गराउँछ भन्नेबारे अझ राम्ररी बुझ्न मद्दत गर्नेछ । यसले भौतिक विज्ञानको क्षेत्रमा धेरै ठूला रहस्यहरुको खुलासा गर्न सक्नेछ ।