आज देशभर ऋषि पञ्चमी मनाइदैँ
भाद्र १६, काठमाडौँ ।
हिन्दु धर्मालम्बी महिलाहरूका लागि ऋषिपञ्चमी हरितालिका तीज जति नै महत्व भएको पर्व मानिन्छ ।
ऋषिपञ्चमीमा विशेषगरी ऋषेश्वर महादेवको पूजा गर्ने चलन रहेको छ । अत्रि, गौतम, भारद्वाज, जमदग्नि, वशिष्ठ, कश्यप र विश्वामित्र यी सप्त ऋषिको पूजा गर्ने पञ्चमी भएकोले आजको पञ्चमीलाई ऋषि पञ्चमी भन्ने गरिएको हो ।
पौराणिक कथनअनुसार नारीहरू रजस्वला हुँदा जानेर वा नजानीकन गरिएका जति पनि पापहरु छन् त्यसबाट मुक्ति पाउनका लागि ऋषिपञ्चमिको दिन अरुन्धतीसहित सप्तऋषिको पूजा गर्नाले त्यसबाट मुक्ति पाइन्छ भन्ने धार्मिक विश्वास छ ।
आज बिहानै उठेर महिलाहरू नित्यकर्म गरी नजिकको नदी, खोला, ताल, तलैया र पोखरीमा गई ३६५ वटा दतिवनले दाँत माझ्ने, गाईको गोबर, माटो एवम् खरानी लगाई स्नान गर्ने गर्दछन् । यसरी स्नान गरेपछि अरून्धती सहित सप्तऋषिको षोडशोपचार विधिले पूजा गरी ब्राह्मणलाई दानदक्षिणा दिने र कर्कलाको तरकारी बनाई एकछाक खाना खाने गर्दछन्। ऋषिहरूको पूजा गर्दा विवाहित महिलाहरूले अटल सौभाग्यका लागि सौभाग्यसूचक चुरा, धागो, सिन्दूर, पोते पनि चढाउँछन। ऋषिपूजा पछि नाचगान तथा भजनकीर्तन गरेमा तीजको व्रत पूर्ण हुन्छ भन्ने धार्मिक मान्यता रहेको छ।
आज काठमाडौँको टेकु, गुहेश्वरी मूलपानी लगायत मुलुकभरका ऋषेश्वर मन्दिरमा पूजा आराधनाका लागि श्रद्धालु महिला भक्तजनको भीड लाग्छ । कतिपय महिलाहरु आजको दिन मन्दिरमा धेरै लामो लाइन बस्नुपर्ने भएको कारण घरैमा ब्राह्मण बोलाएर पूजाआराधना तथा पञ्चमीको पूजा कार्य गर्ने गर्दछन् ।