देशभर घरजग्गाको कारोबारओरालो लाग्यो
३ फागुन, काठमाडौं ।
देशभर घर जग्गाको कारोबारबाट उठ्ने राजस्व एक अर्ब २३ करोड नौ लाख ३० हजार ४४३ ले घटेको छ। २०७७ को माघमा घर जग्गाको कारोबारबाट छ अर्ब ७३ करोड २७ लाख ८० हजार ८७७ बराबरको राजस्व सङ्कलन भएको भूमि व्यवस्था तथा अभिलेख विभागले जनाएको छ।गत माघ मसान्तसम्म पाँच अर्ब ५० करोड १८ लाख ५० हजार ४३४ बराबर राजस्व सङ्कलन भएको छ।
घर जग्गाको कारोबारमा मन्दी बैंक तथा वित्तीय संस्थामा तरलताको अभावका कारण आएको छ। बैंक तथा वित्तीय संस्था परिसङ्घ नेपाल सिबिफिनले पनि घर जग्गामा भएको लगानीलाई अनुत्पादक क्षेत्रको रुपमा टिप्पणी गरेको छ र यस्तै, नेपाल राष्ट्र बैंकले पनि केही समय पहिले घर जग्गाको कारोबारका बारेमा छ्ट्टै अध्ययन प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको थियो।
विभागका अनुसार देशभर रहेका कुल १२६ मालपोतमध्ये काठमाडौँ उपत्यकामा रहेका नौ वटा मालपोत कार्यालयमा हुने घर जग्गाको कारोबारसम्बन्धी विवरण धेरै रहेको छ। गत माघमा देशभर भएका घर जग्गाको कारोबारबाट मात्रै रु। एक अर्ब २६ करोड ५८ लाख ४४ हजार १३४ बराबरको लाभकर उठेको छ।
रजिष्ट्रेशन दस्तुरबाट गत माघमा तीन अर्ब ३१ करोड ८९ लाख ५० हजार ८१७ बराबरको राजस्व उठाएको विभागले २०७७ माघमा रु। तीन अर्ब ७६ करोड ८८ लाख ३१ हजार ९७० बराबरको रारजस्व उठाएको थियो।
कलङ्की मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा ४३ करोड ७६ लाख ६६ हजार ४८६ राजस्व सङ्कलन गरेकामा गत माघमा ३९ करोड १३ लाख ८७ हजार ९९३ सङ्कलन गरेको छ। साँखु मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा रु। १३ करोड ३८ लाख ४० हजार ५८८ बराबरको राजस्व सङ्कलन गरेकामा गत माघमा १४ करोड ३४ लाख ४२ हजार ४४४ सङ्कलन गरेको छ।
मनमैजु मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा १४ करोड ३२ लाख सात हजार ९०१ बराबरको राजस्व सङ्कलन गरेकामा यस वर्षको माघमा ११ करोड ४२ लाख ८३ हजार ३०४ बराबरको आम्दानी गरेको छ। टोखा मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा रु। १२ करोड ३३ लाख ७३ हजार २३६ राजस्व सङ्कलन गरेकामा यस वर्षको माघमा रु। नौ करोड ४१ लाख २४ हजार ३५९ बराबर राजस्व सङ्कलन गरेको छ।
ललितपुरमा दुई वटा मालपोत कार्यालय छन्। त्यसमा लगनखेल र गोटीखेल मालपोत कार्यालयले सङ्कलन गर्ने राजस्व घटेको छ। लगनखेल मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा ६४ करोड ११ लाख ७५ हजार १८६ राजस्व सङ्कलन गर्दा गत माघमा घटेर रु। ५४ करोड ३६ लाख ६० हजार ६८९ मा सीमित भएको छ।
गोटीखेल मालपोत कार्यालयले २०७७ माघमा रु। १३ लाख २२ हजार ४१४ बराबरको राजस्व सङ्कलन गर्दा गत माघमा घटेर रु। १० लाख तीन हजार ५६३ मा सीमित भएको छ। भक्तपुर मालपोतको पनि राजस्व सङ्कलनमा गिरावट आएको छ। यसबाट घर जग्गाको कारोबारमा कमी आएको स्पष्ट देखिएको सो कार्यालयको भनाइ छ।
सेवाग्राहीले जुनसुकै स्थानबाट अनलाइन प्रविधिमार्फत जग्गा कारोबारको लिखतसम्बन्धी कार्य गर्न सक्ने गरी हाल ७४ वटा मालपोत कार्यालयमा ‘पब्लिक एक्सेस मोडल (पाम)’ लागू गरिएको छ। सो प्रणालीको प्रयोग गरेर बैंक, वित्तीय संस्था र कर्मचारी सञ्चय कोषले मालपोत कार्यालयमा नगइकन नै जग्गाका रोक्का, फुकुवा गर्न सक्छन्।
